نه گفتن را بیاموزیم و از آن استفاده کنیم؟
نه گفتن را بیاموزیم و از آن استفاده کنیم
یکی از مهم‌ترین دلایلی که نمی‌گذارد پیشنهادات و درخواست‌های نامناسب دوستان خود را رد کنیم، نبود جرأت نه گفتن است. زمانی که نتوانیم در مقابل درخواست های غیر معقول دیگران «نه» بگوییم، مجبور هستیم آن‌ها را بپذیریم. یعنی کاری را انجام دهیم که باب میل ما نیست و از انجام دادن آن راضی نیستیم. بعضی وقت‌ها ما با “بله” گفتن های بی‌جا، خودمان را به دردسرها و مشکلاتی می‌اندازیم که راه برگشتی برای آن اشتباهات وجود ندارد.
وقتی که در مقابل هر نوع درخواست و خواسته ای «بله» میگوییم، همین باعث این می‌شود که فرصت‌های ارزشمند خودمان را از دست بدهیم و به عزت نفس خودمان لطمه بزنیم. آن هم فقط به خاطر این که از نه گفتن ترس داریم و نمی‌توانیم از آن استفاده کنیم. در نهایت، به خاطر ترس از نه گفتن درخواست‌های دیگران را قبول می‌کنیم و نظم و برنامه ریزی قبلی خود را کاملاً نابود می‌کنیم، یعنی این که به هیچ از کارهای آن روز نخواهیم رسید. در این مقاله یاد می گیرید که چطور نه نگفتن به ارزش‌های زندگی ما آسیب وارد می‌کند و رسیدن به موفقیت را تبدیل به یک آرزو می‌کند؟
هنر نه گفتن
اگر از والدین، معلمان و حتی دوستان خود بپرسید که چگونه درخواست‌های نا به جای دیگران را رد کنید حتماً اولین جوابی که به شما می‌دهند درباره شجاعت نه گفتن است. داشتن شجاعت نه گفتن قدم بزرگی است، اما همه‌ی کار نیست. علاوه بر شجاعت شما باید هنر نه گفتن هم داشت. برای این که بتوانید هم ارتباط صمیمانه خود با دوستانتان و هم قدرت نه گفتن به خواسته‌های نا به جای آن‌ها را داشته باشید، لازم است هنر نه گفتن را چاشی رفتارهای خودتان بکنید.
البته برخی پیشنهاداتی هستند که حتی با هنر نه گفتن هم نمی‌توان این دو را حفظ کرد. مثلاً ممکن است یکی از دوستان شما پیشنهاد سیگار کشیدن را بدهد، در برابر این پیشنهاد فقط دو راه پیش روی شما قرار دارد؛ یا این که خواسته دوستتان را قبول کنید و با آینده و سلامتی خود بازی کنید، یا این که به آن‌ها نه بگویید و آینده بهتری را برای خودتان بسازید. نمی‌شود هر دو را نگه داشت، چرا که روزی بالاخره یا او روی شما تأثیر می‌گذارد، یا شما مسیر او را عوض می‌کنید.
فراموش نکنید، شما میانگین پنج نفری هستید که بیشترین وقت خودتان را با آن‌ها می‌گذرانید. دقت کنید با چه کسانی دوست هستید، کسانی که مسیر موفقیت را در پیش گرفتند یا کسانی که خلاف این مسیر حرکت می‌کنند؟ افراد موفق دور و اطراف خودشان را پر از افراد سخت کوش و هدفمند کردند تا توانستند به موفقیت برسند.
در مقابل درخواست‌های دیگران مرزهایی را برای خود مشخص کنید، مرزهایی که بر اساس باورها و ارزش‌های شما هستند. اگر درخواست دوست شما از مرز های شما عبور کرد فوراً به او نه بگویید. این مرزها هستند که شما را در مسیر اهدافتان نگه می‌دارند و به آن چیزی که می‌خواهید می‌رسانند. پس حواستان باشد که از خطوط این مرزها عبور نکنید.
چطور نه بگوییم
- رک و صریح باشید
به راحتی نه بگویید و خیلی کوتاه دلیلش را توضیح دهید. نیاز به توضیح بلند بالا نیست. همین که مثلا بگویید “نه، الان به اندازه کافی پول ندارم” کافیست. دیگر بعد از این واکنش فرد مقابل اهمیتی ندارد. چون شما مودبانه درخواست او را رد کرده‌اید. فراموش نکنید که شما مسئول واکنش‌های دیگران نیستید.
رضاپودینه مربی و مشاور کسب و کار
- پیشنهاد نرم تری بدهید
فرض کنید کلی درس نخوانده دارید و یکی از اقوام از شما می‌خواهد که در مراسم جشن عروسی به او کمک کنید. با اینکه دوست دارید به او کمک کنید، اما وقتش را ندارید. به جای اینکه درخواست او را کاملا رد کنید، میتوانید پیشنهاد کنید که وقت کمتری را صرف کمک به او کنید.
یا میتوانید پیشنهاد دیگری به او بدهید. مثلا بگویید که درس دارید و نمی‌توانید روز قبل از عروسی به او کمک کنید، اما میتوانید در روز عروسی یا بعد از آن به او کمک کنید. البته باید دقت کنید که پیشنهادی که می‌دهید باید طوری باشد که خودتان از پس آن بر بیایید.
- به وقت دیگری موکول کنید
فرض کنید که فروشنده‌ای از شما می‌خواهد جنس دیگری را بخرید یا سر میز گارسون از شما می‌خواهد که همراه غذایتان فلان دسر گران قیمت را نیز سفارش دهید. بهتر است در این مواقع به جیب خود بیشتر فکر کنید تا شادی فروشنده. به راحتی بگویید نه ان شالله دفعه بعد.
- از خود فروتنی نشان دهید
اگر کسی از شما می‌خواهد مسئولیتی قبول کنید که از توان شما خارج است، به راحتی و محکم بگویید نه و توضیح دهید که شما به قدر کافی توانایی و مهارت لازم را ندارید. این تکنیک به خصوص در محل کار کاربرد دارد.
- پی پرده باشید
فرض کنید در موقعیتی قرار دارید که مدام از جانب کسی درخواستی از شما می‌شود و شما با تکنیک‌های مختلف سعی می‌کنید که مودبانه درخواست او را رد کنید. اما خیلی وقت‌ها برخی آدم‌ها ادب شما را درک نکرده و درخواست را مدام تکرار می‌کنند. در این مواقع باید کمی رک و بی‌پرده باشید و مثلا به او بگویید که “نمی‌دونم کجای کلمه نه رو متوجه نمی‌شی!”.
البته در این مواقع به احتمال زیاد شخص مقابل ناراحت و حتی عصبانی می‌شود. اما وقتی کسی نمی‌تواند عدم تمایل شما را درک کند، خوب است که کمی تنبیه شود. البته از این تکنیک به عنوان آخرین راهکار استفاده کنید.
هنگامی‌که سر کار خود می‌روید، رئیستان شما را احضار می‌کند و می‌خواهد که روزهای تعطیل آخر هفته را به تکمیل کارهای باقی‌مانده‌ی اداره بپردازید. پیش از این ماجرا، شما برای تعطیلات با همسر خود برنامه‌ریزی کرده‌اید و به او قول داده‌اید که به مکانی برای تفریح بروید. ولی در این میان رئیستان از شما چنین درخواستی را ابراز داشته و بنا است که تا چند روز آینده نیز از دست وی ترفیع شغلی دریافت کنید. چگونه ممکن است بی‌آن‌که بین شما و رئیستان کدورت به وجود آید، به او نه بگویید.
یکی از مشکلات امروز ما به دلیل این است که توان «نه» گفتن نداریم و درست همان جایی که باید پاسخ «نه» بدهیم، «بله» میگوییم. بسیاری از آسیب های اجتماعی،در جوامع مختلف، حاصل همین ناتوانی در«نه»گفتن است…
رضاپودینه مربی و مشاور کسب و کار
